Sizlere aklıma ilk gelen bir örnekle anlatmak istiyorum. Bizi değerli yapan özelliklerimizin neler olduğunu öğrenebilmek için önce gerçek anlamda “değer”in ne demek olduğunu kavramalıyız.

Örnek; 1 gram demir neden 1 gram altından daha değersizdir?

Çünkü altın dünyada daha az var. Kaynakları zor erişilebilir ve sınırlı. Yada neden pandalar korunuyorken köpekler ve kediler sokakta rahatlıkla dolaşabiliyor? Çünkü pandanın nesli tükenmek üzere kedi ve köpeklerden çok daha az bulunuyor. Yani, bu tür artık benzersiz bir hal almış. Uzun lafın kısası, tıpkı dövizde de işlediği gibi, azalan şey benzersiz bir hal alıyor ve bu da onun değerli olmasını sağlıyor. Ve bizim ona duyduğumuz sevgiden ilgiden etkilenmiyor. Mesela hepimiz suya daha çok ihtiyaç duymamıza rağmen ülkemizde şu an petrol daha değerli. Peki “değer” kavramı üzerinden yürürsek bir insanın dünya üzerinde yer edindiği yere göre en çok değerli olabileceği yer neresidir?

İlginizi çekecek olduğunu düşündüğümüz başka bir makale: Mutsuzluğumu Seçiyoruz?

Cevap vermek gerekirse, ıssız bir ada olabilir. Çünkü o ada da yalnızsınız tek insan sizsiniz. Yani şöyle, eğer kendi türümüzden başka kimse yoksa belki de biz türümüzün tek örneği olarak o yerin en değerli varlığız. O adada 10 adet bilinçli Panda yaşıyorsa, bizi eşsiz görerek onlar bile koruma altına alabilirler. Bir de burada ilginç bir ironi ortaya çıkıyor; Biz artık buranın en değerli varlığıyız fakat bunu bize hissettiren, bizimle ilgilenen ve bizi sevdiğini söyleyen bir tane bile insan yok. Yani olabileceğimiz en değerli yerdeyiz ve buna rağmen bir kişi bile bize bunu hissettiremiyor. Yani bizim, insanların bize değerli olduğumuzu hissettirmesi ile gerçekte olan değerimiz arasında küçücük bir bağlantı bile yok!

Aklıma izlemiş olduğum bir video geldi. 2-3 adet aslan avlarını parçalayarak yemekteler. Bu esnada cesur 3 tane Afrikalı genç gayet kendinden emin bir şekilde aslanların üzerine doğru yürüyorlar. Aslanlar öylece bakıyor. İlk defa böyle bir tür görüyorlar ve ne olduklarını anlamaya çalışıyorlar. İnsanlar aslana yaklaşınca aslanlar kaçmaya başlıyorlar. Bir kenardan insanları izliyorlar ve Afrikalı gençler aslanın avını ellerindeki bıçaklarla keserek oradan yürüyerek uzaklaşıyorlar. Aslanlar insanın ne olduğunu bilmediği tanımadığı için onlardan korktu ve geri çekildiler. Burada değinmek istediğim o bölgede az insan yaşıyor ve aslan ilk kez böyle bir türle karşılaşarak geri çekiliyor.

İlginizi çekecek olduğunu düşündüğümüz başka bir makale: Sosyal Medyanın Olumsuz Etkileri

Eşsiz olan değerli bir hal alıyorsa, her birimiz birbirinde olmayan milyonlarca farklı değişkene sahip, birbiriyle asla aynı olmayan ve yaklaşık 8 milyara dayanan nüfusun içinde kendi fikirlerimiz, bakış açımız, genetik arka planımız, sevdiğimiz müzikler, izlediğimiz diziler, ilkokul öğretmenimiz, yaşam tecrübelerimiz, travmalarımız, aşklarımız, idollerimiz, felsefemiz, bize ait her şeyimizle yani benliğimizle beraber bu adada tek başına kalmış halimizden pek de farklı olmayan, birbirinin aynısı olmayan apayrı değerleriz. Kişisel özelliklerimiz ve hayatımızda bulunan parametreler açısından diğerlerinden ayrılan eşsiz, benzersiz ve tek yapılara sahibiz. Birilerinin bize bunu hissettirmesi veya hissettirmemesi bu durumun gerçekliğini kesinlikle etkilemiyor.

Tabi ki her bir insan manevi bir değer taşımaktadır ve herkesin birbirine verdiği değer yakınlık derecesine göre farklılık gösterebilir fakat manevi değer de olsa bizi diğerlerinden ayıran şey kendi hikayemizdir ve bu tamamen bize özgüdür. Kendimize, etrafımıza belki de bu dünyaya kattığımız bu değer, insanların bize gösterdikleri davranışsal bir nitelik olan “ilgi” ile karıştırılmamalıdır. Çünkü insanların birbirlerine gösterdikleri ilgi, kişilerin gerçekte var olan değerlerinin yansıması değil, o kişinin karşısındaki birey için ne anlam ifade ettiğinin davranışsal çıktısıdır.

UZMAN KLİNİK PSİKOLOG BERKAY ATEŞ